Interviews, Slider

REMEMBEARD: Ο Νίκος Κόκκας και ο υπέροχος εαυτός του

Ο φωτογράφος Νίκος Κόκκας, με αφορμή την έκθεση του “Locked Down – Nikos Kokkas’ Quarantine Diary”, συζητάει μαζί μας για τα παλιά και τα σύγχρονα, τα ορατά και τα αόρατα που υπάρχουν γύρω μας. Είναι ωραία η ματιά του Νίκου όταν γίνεται λέξεις.

ΑΠΟ ΤΗ ΔΩΡΑ ΜΑΣΤΟΡΑ

Οι μέρες της καραντίνας μου ομόρφαιναν με το ημερολόγιο καραντίνας του Νίκου. Μια ευφυή, εμπνευσμένη αποτύπωση της καθημερινότητας του δικού του εγκλεισμού και μια ιδιαίτερη καταγραφή των συναισθημάτων και των σκέψεών του, μού κρατούσε συντροφιά και με έκανε να θέλω να τον ανακαλύψω περισσότερο. Φυσικά, ο Νίκος είναι πολλά ακόμα. Και αυτό φαίνεται και στην συζήτησή μας:

Νίκο ποιος είσαι και τι κάνεις σε αυτή την πόλη;
Παρά τρίχα δεν θα βρισκόμουν σε αυτήν την πόλη, ούτε καν σε αυτή τη χώρα, αλλά τελικά αποφάσισα να επαναπατριστώ από τα γερμανικά εδάφη όπου ζούσα έως το 1995. Από τότε φωτογραφίζω και, ενίοτε, γράφω.

Θυμάσαι την πρώτη σου φορά στο ξύρισμα; Ανυπομονούσες να μεγαλώσεις για να μπεις στο μπάνιο και να ξυρίσεις το πρόσωπό σου; Πώς τελικά συνέβη;
Άργησα να προσδιορίσω ένα σκούρο χνούδι στο πρόσωπο, εκεί στα 16. Νομίζω πως αν φυσούσα δυνατά θα εξαφανιζόταν, αλλά προτίμησα να προμηθευτώ πινέλο, κρέμα και μηχανή όπου άλλαζα τα ξυράφια στην κεφαλή. Παραδοσιακά λοιπόν.

Θυμάσαι κανένα χαρακτηριστικό κουρείο όταν ήσουν μικρός; Σε γοήτευαν αυτοί οι χώροι;
Ο πατέρας μου, εκτός των υπόλοιπων πολλών ταλέντων του, ήξερε και να κουρεύει και μάλιστα καλά, ακόμη και μοντέρνα, αν και αυτοδίδακτος. Οπότε, το αγαπημένο μου κουρείο μέχρι τα 18 μου, ήταν η κουζίνα με τη ζελατίνα στο πάτωμα. Μετά, απολάμβανα πάντα να επισκέπτομαι παραδοσιακά μπαρμπέρικα στα πιο παράξενα σημεία της χώρας, όπου ταξίδευα.

Είσαι φωτογράφος και έχεις ένα μαγικό τρόπο με τα πορτρέτα των ανθρώπων. Τι είναι αυτό που προκαλεί τον φακό σου, η εικόνα τους ή αυτό που ανακαλύπτεις πίσω απ’ αυτήν;
Δεν ξέρω ακριβώς. Όταν κερδίζω την εμπιστοσύνη των φωτογραφιζόμενων, πάντα κάτι φανερώνουν, το οποίο δεν διακρινόταν με την πρώτη επαφή. Είναι πολύ όμορφη η διαδικασία μιας φωτογράφησης επειδή ενέχει αυτήν την εξελικτική διαδικασία.

Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η εμφάνισή μας; Τι κάνει μια εμφάνιση ή μια παρουσία ενδιαφέρουσα;
Νομίζω πως η διαχείριση της εμφάνισής μας και όχι καθ’αυτή η εμφάνιση, φανερώνει αυτοσεβασμό. Μου αρέσουν οι ατημέλητοι άνθρωποι οι οποίοι υποστηρίζονται από μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα. Δεν εμπιστεύομαι εύκολα ανθρώπους με clean cut εμφανίσεις ή με φασόν στυλ.

Θεωρείς ότι οι σύγχρονοι Έλληνες έχουν προσωπικό στυλ; Έχουν καταφέρει να προσαρμόζουν τη μόδα στον εαυτό τους;
Νομίζω πως, όπως στα περισσότερα μέρη του κόσμου με παρόμοιο πολιτισμό (δυτικές επιρροές π.χ.) το 90% των ανθρώπων θα αναδεικνύει το υπέροχο 10%.

Τα social media μάς έχουν επηρεάσει; Πώς βρίσκεις αυτήν την έκθεση προς τα έξω; Νομίζεις ότι απελευθερωνόμαστε ή μπορεί και να παγιδευτούμε σε μια πλαστή εικόνα;
Τα κοινωνικά δίκτυα μας έχουν επηρεάσει ως κοινωνίες, πολύ βαθιά. Και μας έχουν βάλει, ενεργούς και αποδέκτες, σε μια νέα πραγματικότητα χωρίς επιστροφή. Όπως σε κάθε τσουνάμι νέων τεχνολογιών και τρόπων επικοινωνίας, η σωστή και λελογισμένη χρήση των κοινωνικών δικτύων, μπορεί να φέρει πολύ θετικά αποτελέσματα. Επαναλαμβάνω τον κανόνα του 90% – 10%.

Η περίοδος της καραντίνας υπήρξε ιδιαίτερα εμπνευστική για σένα. Μίλησέ μας για το project σου. Με τι αφορμή ξεκίνησε;
Αρχές της άνοιξης μαθαίνεις ότι τα πράγματα αντί να ανοίγουν, μαζί με τη Φύση, τη διάθεση και τη διάρκεια της ημέρας, πηγαίνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση, Αυτό, μάλλον μια ψυχολογία απαισιοδοξίας προκαλεί. Αποφάσισα, μετά το πρώτο σοκ, να ανοίξω μια πόρτα στη ζωή μου, παρουσιάζοντας την καθημερινή μου ψυχοσύνθεση με έναν εκφραστικό και εικαστικό τρόπο, προσπαθώντας να παραμένω πιστός στην αλήθεια και την αυθεντικότητα της κάθε ημέρας. Η αλήθεια είναι πως το ξεκίνησα «χλιαρά», ένα «πάμε και βλέπουμε». Η ανταπόκριση και τα σχόλια των φίλων και ακολούθων στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά και εκτός, μου έδωσαν κίνητρο, διάθεση, ακόμη και έμπνευση να συνεχίσω με όρεξη. Οι άνθρωποι ταυτίστηκαν με τις «εικονογραφήσεις» των καταστάσεων που δημιουργούσα καθημερινά, πολύ περισσότερο από ότι μπορούσα ποτέ να φανταστώ. Έμεινα πιστός στην εικονογράφηση του ημερολόγιου της καραντίνας μέχρι την τελευταία ημέρα, την 4η Μαΐου 2020.

Το self portrait είναι τέχνη; Χρειάζεται τεχνική; Μπορείς να μοιραστείς μαζί μας δυο-τρία tip μιας πετυχημένης selfie*;
Τα «αυτοπορτρέτα» είναι κάτι πολύ διαφορετικό από τον νεολογισμό selfie, το οποίο είναι η αυτοφωτογράφηση με το κινητό τηλέφωνο, κυρίως. Τα αυτοπορτρέτα μπορούν να γίνουν κανονικά έργα τέχνης, εάν υπάρχει ιστορία από πίσω, όπως και στην «κανονική» φωτογραφία. Δίνει ο φωτογράφος τις κατευθυντήριες γραμμές στον εαυτό του και για τους δύο ρόλους, του φωτογράφου και του μοντέλου. Πολύ εγωιστικό ακούγεται, αλλά έχει μια παράξενη «ειλικρίνεια».

Ο σουρεαλισμός είναι ένας τρόπος για να αντιμετωπιστεί πιο εύκολα η πραγματικότητα; Ποιες διεξόδους βρίσκεις όταν τα πράγματα φαίνονται ή είναι λίγο πιο γκρι απ’ όσο συνήθως;
Έχω την αίσθηση ότι η ζωή από μόνη της ενέχει πολλές σουρεαλιστικές καταστάσεις. Νομίζω ότι το γνήσιο, πηγαίο χιούμορ, και όχι ο χαβαλές, είναι το καλύτερο όπλο για την αξιολόγηση των καταστάσεων. Αλλά, έτσι κι αλλιώς, αυτοί είναι όροι που ο καθένας αντιλαμβάνεται διαφορετικά. Ο σουρεαλισμός του ενός, μπορεί να είναι η κακογουστιά του άλλου.

Πότε είναι προγραμματισμένη η έκθεσή σου και που θα πραγματοποιηθεί;
Η έκθεση “Locked Down – Nikos Kokkas’ Quarantine Diary” έχει προγραμματιστεί να παρουσιαστεί στην Αίθουσα Τέχνης «Αγκάθι» (www.agathi.gr) στα τέλη Οκτωβρίου 2020. Ακόμη, δυστυχώς, λόγω της πανδημίας, δεν μπορούμε με τον ιδιοκτήτη και επιμελητή της έκθεσης, Γιώργο Καρτάλο, να προσδιορίσουμε ακριβή ημερομηνία εγκαινίων. Θα επικοινωνηθεί έγκαιρα όμως.

INFO
www.nikoskokkas.com
Instagram: nikoskokkas